Gia đình chúng tôi đặc biệt yêu thích một tiệm chè lâu đời. Chiếc quán này có rất nhiều người thích, và cũng rất nhiều người không thích. Người thích thì bởi vì chè ngon quá, người không thích bởi vì chè mắc quá và ông chủ khó tính và cau có quá.

Chúng tôi là kiểu người thứ nhất, kiểu mà mỗi lần chạy năm quãng đồng để đi ăn chè, thì đều cung kính hai tay đón bát chè nhỏ xíu, ăn từng muỗng nhỏ xíu, rồi xuýt xoa với nhau: tranh thủ ăn đi, sau này không còn mà ăn nữa đâu. Bên cạnh việc sung sướng vì được thưởng thức món ngon, chúng tôi còn sung sướng vì được là khách quen, được thỉnh thoảng dúi vào tay viên kẹo, gói ô mai, bảo: mang về cho mấy đứa nhỏ ở nhà. Và trên hết, là còn được trò chuyện và được dạy bảo nhiều điều quý giá trong cuộc sống.

Dưới đây là một vài điều ông chủ tiệm chè dạy (chúng) tôi, mà tôi có dịp ghi chép lại, kẻo sau này lại quên:

1. Hồi xưa hàng quán ở Sài Gòn chất lượng lắm, người ta bán cái gì cũng ngon. Tiệm chè nào người ta nấu cũng cỡ này không đó, ngang hàng nhau hết, không có ai hơn ai. Sau này tui nổi lên là vì tụi kia làm dở đi đó.
2. Cái quan trọng nhất trong làm ăn là phải giữ uy tín. Ông phải giữ uy tín với khách hàng thì người ta mới đến ăn lại của ông, ông phải có uy tín với nguồn hàng thì người ta mới cung cấp tiếp hàng cho ông.
3. Đã bán hàng rồi đừng có nghỉ. Phải giữ cái nhịp của mình, để khách lần nào ra đây họ cũng gặp mình, họ biết mình luôn ở đây. Có vậy khách hàng họ mới đến hoài.
4. Người buôn bán là cái nhịp sinh hoạt trong người họ ổn định lắm. Giờ nào làm việc gì, ngày nào cũng lặp đi lặp lại như vậy. Bởi vậy nên họ khỏe lắm. Ông thử bán dài hơi cái rồi ông nghỉ ngang, ông đi chơi coi, cơ thể ông nó khác liền. Nó ngứa ngáy chân tay, tới giờ rồi mà không được làm hàng, người nó khó chịu lắm.
5. Ông đừng có sợ vốn cao. Tui nói ông nghe, ông cứ chọn đồ ngon nhứt về mà bán. Khách ngoài kia họ giàu lắm. Tiền nhiều lắm. Nhiều hơn ông có thể tưởng tượng kìa. Chỉ cần ông đảm bảo được chất lượng, người ta khoái ông rồi thì cỡ nào họ cũng chi cho ông. Họ sẽ nhớ ông hoài.
6. Cái miệng người ta ăn ngon rồi là đâu có ăn dở lại được. Một lần ăn đồ ngon, cả đời chỉ muốn ăn đồ ngon. Ăn dở lại không chịu được đâu. Nên việc của ông chỉ là cho họ biết vị ngon là gì, rồi từ đó ông sẽ có khách hàng của mình.
7. Con nhỏ hôm bữa là ông giới thiệu qua phải không? Tui nghe nó gọi món là tui biết liền, tui hỏi: ai chỉ qua đây mà biết ăn? Chứ người mới đến cỡ nào mà biết gọi ba cái món đó.
8. Ông đừng có ăn mãi một món. Hiểu chưa? Có ngon cỡ mấy cũng đừng ăn mãi. Phải thử những thứ khác nữa. Chưa biết gọi món nào khác thì để tui chỉ cho. Chỉ cho biết mà ăn, mai mốt chỉ người khác. Tranh thủ mà ăn đi, sau này tui già xuống sức rồi, đâu còn ai nấu ngon được vậy cho ông ăn nữa.
9. Tui ngẫm lại thấy cuộc đời hắn sắp xếp cho mình hết. Cả đời tui đâu có nghĩ đến ngày mình đi nấu chè đâu. Mọi thứ hắn sắp xếp lại để cho mình biết đến cái nghề này, gặp được người giỏi ổng chỉ cho mình làm. Gặp mình cũng thông minh và khéo tay nên mình mới học được. Bởi vậy nên giờ ông mới có chè ngon mà ăn.
10. Tiểu phú do nhân, đại phú do thiên. Muốn giàu sang phú quý thì không phải do ông quyết đâu, mà trời định cả rồi. Nhưng mà đủ ăn thì ông quyết được. Ông cứ buôn bán thật thà chất phác thì cỡ nào cũng đủ ăn, không lo đói. Còn muốn giàu hơn thì phải cậy vào ông trời.
11. Nhưng trước khi dựa vào ông trời thì ông phải có sức khỏe cái đã. Ông phải rèn luyện để có sức khỏe tốt, người ông nó mạnh cả về thể lực và trí lực, thì khi cơ hội đến ông mới nắm bắt được. Còn không, thì ông chỉ nằm đó ốm đau nhìn cơ hội nó trôi qua mà thôi.
12. Thứ nhứt là sức khỏe, thứ nhì là thiện tâm. Tâm ông mà thiện, cỡ nào ông trời ổng cũng không phụ mình đâu. Bán buôn phải thiệt thà, có sao nói vậy. Mình cứ chọn nguyên liệu thiệt cẩn thận, chế biến cẩn thận, làm mọi thứ từ tâm của mình, khách hàng họ biết hết đó. Ông trời ổng cũng biết.

Nhược Lạc